Zelfverzekerd presenteren: 9 tips

Presenteren. Voor de één een feestje, voor de ander een nachtmerrie. De zenuwen gieren door je lijf, je handen voelen klam en je stem... klinkt die nu echt een octaaf hoger? Voor veel mensen is het een herkenbaar beeld. Toch is presenteren een vaardigheid die je, net als fietsen, kunt leren en waar je steeds beter in wordt. Wil je zelfverzekerd presenteren, zonder dat je hartslag in de hoogste versnelling schiet? Lees dan verder voor tips en tricks die jou helpen met vertrouwen voor die groep te staan.

1. Voorbereiding is alles

Het klinkt misschien cliché, maar het begint allemaal met een goede voorbereiding. Of je nu een presentatie op werk moet geven of een pitch voor een nieuwe klant, zorg ervoor dat je je verhaal van voor naar achter kent. Heb je ooit een vriend(in) horen zeggen: "Ik was zó zenuwachtig dat ik de helft vergat"? Dat willen we dus voorkomen!

Pro-tip: Oefen je presentatie hardop, bij voorkeur voor een vriend(in) of in de spiegel. Het voelt misschien eerst gek, maar je zult zien dat het helpt. Oefening baart kunst!

2. Ken je publiek (en je boodschap)

Als je weet wie je publiek is, wordt het makkelijker om je verhaal af te stemmen. Praat je voor een groep experts? Of voor mensen die nog nooit van jouw onderwerp hebben gehoord? Stel jezelf deze vraag: Wat wil ik dat ze onthouden? Dit helpt je om focus te houden tijdens je presentatie, en voorkomt dat je afdwaalt.

Even een voorbeeld: Stel je werkt bij een tech-startup en je moet een productpitchen aan een groep investeerders. Zij zijn waarschijnlijk vooral geïnteresseerd in de financiële kant van het verhaal, niet in de technische details. Door je boodschap scherp te houden en je publiek in gedachten te houden, raak je minder snel de draad kwijt.

Lees ook de blog: “Assertief communiceren op het werk: 7 tips”

3. Maak connectie met je publiek

Niets zorgt voor meer zelfvertrouwen dan een publiek dat op je reageert. Oogcontact is hier cruciaal. Als je de mensen in de zaal aankijkt, voel je meer verbinding, en dat helpt om jezelf zekerder te voelen. En nee, je hoeft echt niet iedereen aan te staren. Kijk bijvoorbeeld naar verschillende mensen verspreid door de ruimte en stel jezelf voor dat je een gesprek voert met een vriend.

Extra tip: Begin met een persoonlijke anekdote of een vraag. Bijvoorbeeld: “Wie van jullie vindt presenteren spannend?” Zo breek je het ijs, en bouw je sneller een band op met je publiek.

4. Omarm de zenuwen

Zenuwen? Ja, die horen erbij. Zelfs de meest ervaren sprekers voelen gezonde spanning. Het geheim is niet om je zenuwen te laten verdwijnen, maar om ze om te buigen naar positieve energie. Die lichte spanning zorgt ervoor dat je alert bent en scherp blijft. Het gaat erom dat jij de controle hebt, niet je zenuwen.

Leuk feitje: Onderzoek wijst uit dat wat wij als 'zenuwen' ervaren, heel dicht bij het gevoel van opwinding ligt. Dus, in plaats van te denken: "Oh nee, ik ben zo zenuwachtig," kun je denken: "Ik ben klaar om dit te rocken!"

Lees ook de blog over belemmerende overtuigingen.

5. Ademhaling en lichaamstaal: Fake it till you make it

Een van de grootste geheimen van zelfverzekerd presenteren ligt in iets waar je altijd toegang toe hebt: je ademhaling. Als je gespannen bent, adem je vaak sneller en oppervlakkiger. Dat is een signaal voor je brein dat er iets aan de hand is. Door bewust rustiger en dieper te ademen, geef je je lichaam de boodschap dat alles oké is. Neem de tijd voordat je begint te spreken om rustig in en uit te ademen.

Daarnaast is lichaamstaal superbelangrijk. Sta rechtop, zet je voeten stevig op de grond en zorg ervoor dat je schouders ontspannen zijn. Door een zelfverzekerde houding aan te nemen, voel je je ook daadwerkelijk zelfverzekerder. Dit is de kracht van fake it till you make it – je lichaamstaal beïnvloedt hoe je je voelt.

Om een voorbeeld te geven: Kijk maar eens naar TED Talks. De sprekers staan vaak rechtop, bewegen zelfverzekerd en maken duidelijke gebaren. Dat komt niet vanzelf – het is allemaal bewust ingeoefend.

6. Gebruik humor, maar wees jezelf

Niets breekt spanning beter dan een beetje humor. Je hoeft geen stand-up comedian te worden, maar een subtiele grap of luchtige opmerking kan wonderen doen om je publiek op hun gemak te stellen – en jou ook. Let er wel op dat het natuurlijk blijft. Het moet niet voelen alsof je een grapje forceert.

Bovenal: blijf trouw aan jezelf. Als je van nature wat serieuzer bent, is dat helemaal oké. Zelfverzekerd presenteren gaat om authentiek zijn, niet om een act opvoeren. Je publiek waardeert het wanneer je echt bent.

7. Neem pauzes en maak ruimte voor stilte

Een van de grootste valkuilen tijdens een presentatie is dat je te snel gaat praten. Dat komt vaak door zenuwen. Geef jezelf de ruimte om even te ademen. Pauzes zijn krachtig! Het geeft je publiek de kans om na te denken over wat je net hebt gezegd, en het geeft jou de kans om je gedachten te ordenen.

Een pauze voelt voor jou misschien als een eeuwigheid, maar voor je publiek voelt het helemaal niet zo lang. Probeer het eens!

8. Blijf leren en groeien

Geen enkele spreker is ooit “af”. Zelfs de besten blijven leren. Dat betekent dat je niet moet verwachten dat elke presentatie perfect zal gaan. Misschien gaat er iets mis, vergeet je een zin, of voel je je gewoon niet helemaal op je gemak. Dat is oké! Elke ervaring is een kans om te groeien.

Lees ook de blog: “Wat is een groeimindset? Uitleg en 7 tips”

9. Houd je doel voor ogen

Tot slot: Het draait om de boodschap, niet om jou

Het is makkelijk om tijdens een presentatie alleen maar bezig te zijn met jezelf. Hoe zie ik eruit? Wat vinden ze van me? Maar de kracht van een goede presentatie ligt juist in het feit dat het niet om jou draait, maar om de boodschap die je brengt. Richt je op wat je wilt overbrengen en hoe je je publiek kunt inspireren, informeren of entertainen. Zodra je de focus verlegt van jezelf naar je boodschap, wordt presenteren veel minder spannend.

Professionele begeleiding naar meer zelfvertrouwen

Voel je dat zelfvertrouwen jou belemmert in jouw loopbaan? Met het coaching traject van Mentaloo heb jij binnen 6 maanden gegarandeerd meer zelfvertrouwen. Meer info? Klik op de button voor een vrijblijvende kennismaking.