Omgaan met kritiek op werk zonder je zelfvertrouwen te verliezen.
We hebben allemaal weleens te maken gehad met kritiek op het werk. Het kan variëren van opbouwende feedback tot minder vriendelijke opmerkingen. Tja, feedback geven is een skill en helaas is niet iedereen daar even goed in. Aan jou de uitdaging om hier goed mee om te gaan en het niet ten koste te laten gaan van jouw zelfvertrouwen. Daarom lees je in deze blog tips voor hoe je met kritiek kunt omgaan zonder jouw zelfvertrouwen te verliezen:
1. Neem de tijd om te luisteren:
Als je reageert op kritiek door de ander te onderbreken en gelijk in de verdediging te schieten, kan dit destructief werken. Probeer daarom niet meteen te reageren wanneer je kritiek krijgt. Neem de tijd om rustig naar de feedback te luisteren en deze te begrijpen. De verkleint ook de kans dat je vanuit emotie reageert.
Voorbeeld: Mijn collega merkte op dat mijn aanpak op het project te rigide was. In plaats van meteen te reageren, nam ik een moment om zijn standpunt te begrijpen. Ik stelde vragen en vroeg om voorbeelden. Hierdoor merkte ik dat zijn opmerking gericht was op de behoefte aan meer flexibiliteit in het team, niet op mijn competenties.
2. Probeer de toon te scheiden van de boodschap:
Soms komt kritiek hard aan, maar heeft dat mede te maken met de toon waarop het overgebracht wordt. Probeer je dan te concentreren op wat er gezegd wordt en niet op hoe het gezegd wordt. Let wel op: als de toon van de ander respectloos voelt, mag je daar zeker wat van zeggen. Bijvoorbeeld:
“Dank je wel voor je feedback. Ik wil zeker samen kijken naar hoe ik dit punt kan verbeteren, maar vind de toon waarop de boodschap gebracht wordt niet prettig.”
Vervolgens kun je een stilte laten vallen en de ander de ruimte geven om hierop te reageren. Zo laat je op een respectvolle manier weten waar jouw grens ligt. Wil je meer lezen over grenzen stellen, lees dan ook de blog “7 tips om makkelijker Nee te zeggen tegen collega’s”.
3. Stel vragen:
Als de kritiek niet helemaal duidelijk is, vraag dan om verduidelijking. Vraag om voorbeelden. Zo kun je beter begrijpen waar de ander op doelt en kun je gericht aan verbeterpunten werken. Soms kan kritiek ons zo verlammen dat we geen vragen stellen en achteraf pas beseffen dat bepaalde zaken niet duidelijk zijn. Het is dan verleidelijk om het erbij te laten zitten, maar het risico daarvan is dat de kritiek een eigen leven kan gaan leiden in je hoofd waardoor je het mogelijk groter maakt dan het is. Durf daarom op het gesprek terug te komen. Bijvoorbeeld als volgt:
“Hey, nog bedankt voor je feedback [gister/afgelopen week/laatst]. Ik heb er nog even over nagedacht en was benieuwd [wat je bedoelde met opmerking x / wat jij als oplossing ziet voor probleem y / wat jouw ideeën zijn over z]….”
4. Zoek naar patronen:
Merk je dat verschillende collega’s jou dezelfde feedback geven? Dan kan er een patroon zijn dat aandacht verdient. Door deze patronen te herkennen, kun je gericht verbeteren.
Om een voorbeeld te geven: toen ik voor de zoveelste keer te horen kreeg dat ik vaker mijn mening mocht geven tijdens meetings, besefte ik dat ik te groeien had in proactiviteit. Als actiepunt besloot ik mezelf in te lezen in de agendapunten en vragen voor te bereiden.
5. Focus op groei, niet op perfectie:
Proberen om foutloos te werken, zorgt voor voorzichtigheid. En soms is dat goed: je wilt bijvoorbeeld geen 0 te veel achter iemands salaris zetten (misschien alleen achter die van jezelf – grapje). Als je zo hard probeert om fouten te voorkomen, is het begrijpelijk dat je teleurgesteld bent wanneer je feedback krijgt dat iets beter of anders moet. Maar vraag jezelf af: krijg je de feedback dan liever niet zodat je op dezelfde manier door kan gaan en aan de illusie van perfectie kan blijven vasthouden?
Feedback is als een puzzelstukje dat je nodig hebt om naar een nieuw level te groeien. Zonder dit puzzelstukje duurt het langer voor je dat level bereikt.
6. Zie jezelf los van de kritiek:
Het is makkelijk om kritiek persoonlijk op te vatten, maar probeer jezelf los te zien van de feedback: dat je een fout hebt gemaakt, betekent niet dat JIJ fout bent. Kritiek gaat meer over de situatie of de persoon die het geeft, dan over wie jij bent als individu. Onthoud dat je veel meer bent dan de momentopname van een kritische opmerking. Door afstand te nemen, kun je de waardevolle inzichten eruit halen en tegelijkertijd je zelfvertrouwen behouden.
7. Focus op wat je kunt veranderen:
Kritiek kan soms overweldigend zijn, maar probeer het te filteren. Niet alle kritiek is even relevant of waardevol. Concentreer je op de punten die binnen jouw controle liggen en waar je actie op kunt ondernemen.
Vraag jezelf af: "Wat kan ik verbeteren of aanpassen?" en besteed daar je energie aan.
En als je deze vraag lastig te beantwoorden vindt, vraag dan om hulp. Laat een collega die je vertrouwt, met je meedenken of bespreek het met jouw coach of mentor.
Professionele coaching naar meer zelfvertrouwen?
Voel je na het lezen van deze blog de motivatie om aan jouw professionele groei en zelfvertrouwen te werken? Bekijk dan eens mijn loopbaancoaching traject. Dit traject is speciaal voor professionals die hun carrière en zelfvertrouwen een boost willen geven. Nieuwsgierig? Klik op de onderstaande button om meer over de assertiviteitstraining te lezen.